Achtergrond
Van verschillende aandoeningen (o.a. migraine, astma en reuma) is bekend dat het optreden samenhangt met de menstruele cyclus. Aangetoond is dat het optreden van hartklachten een relatie heeft met natuurlijke ritmes zoals het dag/nachtritme of seizoenen.
Hoewel bekend is dat vrouwelijke hormonen invloed hebben op aspecten van hart- en vaatziekten, is tot nu toe weinig onderzoek gedaan naar de menstruele cyclus en het optreden van hartklachten. Daar willen wij onderzoek naar doen.
Vraagstelling
De vraagstelling van dit onderzoeksvoorstel is:
1 Treden hartklachten zoals hartkloppingen en pijn op de borst vaker op tijdens een specifieke fase van de menstruele cyclus? (onderzoek 1)
2 Is de uitslag van diagnostische testen (zoals holteronderzoek en cholesterol bepalingen) afhankelijk van de fase van de
menstruele cyclus ? (onderzoek 2)
Methode
Onderzoek 1
Voor dit onderzoek worden vrouwen in de vruchtbare leeftijd met een regelmatige menstruele cyclus en hartklachten (hartkloppingen of pijn op de borst) geïncludeerd. Deze vrouwen wordt gevraagd om minstens 2 maanden een elektronisch dagboek bij te houden waarin zij aangeven wanneer hartklachten en wanneer menstruatie optreden. Werving zal plaatsvinden via huisartsen, cardiologen en sociale media. De dagboeken en ook uitslagen van diagnostisch onderzoek (bijvoorbeeld holteronderzoek of fietsproef) zullen worden ingevoerd in een database. Vervolgens wordt geanalyseerd of er een relatie bestaat tussen hartkloppingen of pijn op de borstklachten en een specifieke fase van de menstruele cyclus.
Onderzoek 2
Vanuit onderzoek 1 zullen worden geworven:
– 20 vrouwen met palpitaties die hebben aangegeven dat klachten samenhangen met de cyclus en een afwijkend holteronderzoek hebben en 20 gezonde controles.
– 20 vrouwen met pijn op de borst die hebben aangegeven dat klachten samenhangen met de cyclus en een afwijkende fietsproef hebben en 20 gezonde controles.
Aan deze vrouwen zal 3 maal tijdens de cyclus (menstruele fase, mid-cyclisch en laat in cyclus) gevraagd worden om holteronderzoek (palpitaties) of fietsproef (pijn op de borst) te ondergaan.
Wij zullen analyseren of de uitslag van het diagnostisch onderzoek samenhangt met een specifieke fase van de menstruele cyclus.
Innovatie en klinische relevantie
Wij zijn van mening dat dit onderzoek innovatief is op verschillende vlakken1 Ontwikkeling van de aanvraag
Dit project is ontwikkeld in nauwe samenspraak met alle belanghebbenden: zowel patiënten als zorgverleners. Via vragenlijsten, focusgroepen en discussies is dit project tot stand gekomen om zo goed mogelijk aan te sluiten op de behoeften van het veld.
2 Nieuw inzicht op bekend probleem
Voor zorgverleners vormen hartklachten bij jonge vrouwen een lastig probleem. Hoewel de kans op ernstige afwijkingen laag is, kunnen deze klachten voor vrouwen wel een probleem zijn in het dagelijks leven. Momenteel hebben zorgverleners deze vrouwen weinig te bieden wat betreft diagnostiek en behandeling. Op dit moment wordt de samenhang van hartklachten met de menstruele cyclus onvoldoende uitgevraagd. Dit is een gemiste kans. Met dit onderzoek willen wij zowel patiënten als behandelaars meer inzicht geven in de relatie tussen hartklachten en de menstruele cyclus en hopen zo bij te dragen aan betere zorg voor deze vrouwen.
3 Klinische relevantie
De resultaten van ons onderzoek kunnen direct worden toegepast in de klinische praktijk. Indien inderdaad een relatie wordt gevonden tussen optreden van cardiale klachten en de menstruele cyclus kan dit zowel voor behandelaar als patiënt inzicht geven en kan behandeling hierop worden aangepast. Een optie kan zijn om de menstruele cyclus te onderdrukken d.m.v. continu gebruik van de anticonceptiepil of preventief gebruik van medicatie alleen gedurende de fase van de cyclus waarin klachten optreden. Indien aangetoond wordt dat de uitslag van diagnostiek afhankelijk is van de fase van de cyclus kan dit betekenen dat het verrichten van diagnostische testen wordt afgesteld op de cyclus.
